ENRICH – European Networking Resources and Information concerning Cultural Heritage
http://enrich.manuscriptorium.com/
ENRICH to projekt celowy finansowany w ramach europejskiego programu eContentPlus. Jego celem jest umożliwienie ciągłego dostępu do zdigitalizowanych dokumentów dziedzictwa kulturowego znajdujących się w różnych europejskich instytucjach kultury. Projekt ENRICH scala niemal 85% obecnie zdigitalizowanych manuskryptów z bibliotek narodowych państw europejskich. Będą one dodatkowo poszerzone o dane i obiekty cyfrowe pochodzące z bibliotek uniwersyteckich oraz innych instytucji. Uczestnicy projektu łącznie udostępnią ponad pięć milionów zdigitalizowanych stron. Na tej bazie w ramach projektu stworzone zostanie wirtualne środowisko badawcze przeznaczone do pracy nad manuskryptami, inkunabułami, starodrukami oraz innymi dokumentami historycznymi. Podstawą tego środowiska będzie biblioteka cyfrowa Manuscriptorium, która już obecnie daje dostęp do danych z 46 kolekcji dokumentów z Republiki Czeskiej i innych krajów.
Obecna postać Manuscriptorium to rezultat 15 lat prac prowadzonych wspólnie przez AIP Beroun Ltd. oraz Bibliotekę Narodową Republiki Czeskiej. Aktualnie serwis ten udostępnia ponad milion zdigitalizowanych stron, co czyni go najbogatszym źródłem cyfrowych postaci manuskryptów w Europie. Początki Manuscriptorium sięgają programu UNESCO – Pamięć Świata. System ten był powodem przyznania w 2005 r. Bibliotece Narodowej Republiki Czeskiej światowej nagrody UNESCO – Jikji. Doświadczenia oraz wiedzę dotyczące digitalizacji, które zostały zebrane w związku z realizacją Manuscriptorium, wielokrotnie prezentowano w wielu krajach świata.
Podstawą funkcjonowania Manuscriptorium są dane przechowywane w formacie XML. Ich istotną częścią są opisy manuskryptów przygotowane w formacie MASTER. Do obecnie zgromadzonych danych zostaną dołączone kolejne rekordy pobrane z odpowiednich systemów uczestników projektu przy pomocy protokołu OAI-PMH. Rekordy te będą zawierały zarówno opisy manuskryptów, jak i odnośniki do ich cyfrowych reprezentacji. W celu umożliwienia automatycznego przepływu informacji opracowane również zostaną specjalne procedury integracyjne, a dla instytucji, które obecnie nie mają technicznych możliwości do samodzielnego udostępniania swoich zasobów – specjalne narzędzia on-line.
Docelową grupę użytkowników projektu ENRICH stanowią biblioteki, muzea, archiwa, pracownicy naukowi i studenci oraz wszyscy inni zainteresowani. Projekt pozwoli im na przeszukiwanie i dostęp do dokumentów, które są trudno osiągalne w inny sposób. Poza obrazami zdigitalizowanych dokumentów możliwy będzie również dostęp do innych typów obiektów, takich jak zapisane w formacie TEI transkrypcje czy pliki audio oraz wideo. Użytkownicy będą mieli również do dyspozycji narzędzia, które pomogą im tworzyć własne dokumenty i osobiste biblioteki cyfrowe. Narzędzia te będą również wspierały wielojęzyczność, w tym także wielojęzyczne ontologie, umożliwiające wyszukiwanie danych w języku lokalnym, a ich pobieranie w języku źródłowym.
Konsorcjum ENRICH składa się z 18 partnerów. Koordynatorem jest Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej wspólnie z dwoma innymi partnerami czeskimi: AiP Beroun Ltd. oraz Crossczech Prague Inc. Pierwsze dwie instytucje są także liderami pakietów zadań, podobnie jak Oxford University Computing Services, Universit? degli Studi di Firenze – Centro per la comunicazione e l’integrazione dei media, Instytut Matematyki i Informatyki w Wilnie, SYSTRAN Paris i Biblioteka Narodowa Hiszpanii. Pozostali partnerzy to: K?benhavns Universitet – Nordisk Foskningsinstitut, Biblioteca Nazionale Centrale di Firenze, Biblioteka Universytecka w Wilnie, Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu, Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fr??um in Reykjavík, Computer Science for the Humanities – Cologne University, St. Pölten Diocese Archive (Monasterium project, Austria), Narodowa i Uniwersytecka Biblioteka Islandii, Budapest University of Technology and Economics i Poznańskie Centrum Sieciowo-Komputerowe.
Ponadto projekt wspierany jest także przez szereg instytucji, wśród których znajduje się wiele posiadających cenne materiały dziedzictwa kulturowego, a zainteresowanie współpracą wyraziły między innymi biblioteki narodowe Węgier, Kazachstanu, Mołdawii, Polski, Rumunii, Serbii, Szwecji i Turcji, jak również biblioteki uniwersyteckie w Bratysławie, Bukareszcie czy Heidelbergu. Lista partnerów stowarzyszonych będzie poszerzana podczas trwania projektu.
Konsorcjum ENRICH będzie również ściśle współpracować z Biblioteką Europejską (The European Library, TEL), a w momencie uruchomienia Europejskiej Biblioteki Cyfrowej (The European Digital Library, EDL) zasoby projektu ENRICH dostępne poprzez Manuscriptorium staną się jej integralną częścią.
