Tomasz.Kalota.pl

26 maja odbył się kolejny Bibliogrill, tym razem we Wrocławiu w Dolnośląskim Centrum Informacji Naukowej i Ekonomicznej. Miałem tam okazję zaprezentować koncepcję współpracy pomiędzy instytucjami kultury i Jednostkami Ekonomii Społecznej. Pomysłodawcą tej koncepcji jest Janusz Szopka, dzięki któremu została zainicjowana współpraca pomiędzy Wrocławskim Zakładem Aktywności Zawodowej i Biblioteką Cyfrową Uniwersytetu Wrocławskiego. Dokładnie miesiąc wcześniej, 26 kwietnia prezentowaliśmy ten temat wspólnie z Ewą Wójcik – dyrektorem Wrocławskiego Zakładu Aktywności Zawodowej na warsztatach Cyfryzacja w instytucjach kultury i jednostkach samorządu terytorialnego.

Poniżej skrócona wersja prezentacji udostępniona dzięki serwisowy bibliosfera.net.

Pokaż treść

Referat wygłoszony na konferencji Polskie Biblioteki Cyfrowe 2011 – http://www.man.poznan.pl/PBC/2011-program-konferencji/.

W referacie zaprezentowano koncepcję współdziałania partnerskiego polegającego na wykorzystaniu infrastruktury biblioteki cyfrowej jako narzędzia do animacji współpracy środowiskowej, inspirowanej przez instytucję publiczną. Przykładem realizacji tej koncepcji jest współpraca pomiędzy redakcją hobbystycznego serwisu internetowego Sybiracy.pl i platformą Cyfrowy Dolny Śląsk tworzoną przez Jeleniogórskie Centrum Informacji i Edukacji Regionalnej – Książnica Karkonoska oraz Dolnośląską Bibliotekę Publiczną im. T. Mikulskiego we Wrocławiu.

Biblioteki cyfrowe stają się coraz bardziej integralną częścią instytucji kultury oraz instytucji edukacyjnych, których celem działania jest gromadzenie oraz udostępnianie i popularyzowanie różnego rodzaju treści: książek, dokumentów, fotografii itp. Bardzo często dla tego typu instytucji możliwość zaistnienia w internecie jest dodatkowym elementem promocyjnym, ale też elementem wspierającym efektywność realizacji ich misji. Trudno się jednak oprzeć wrażeniu, że mimo możliwości jakie daje dzisiaj rozwój technologii informacyjnych i komunikacyjnych znaczna część instytucji posiadających własne biblioteki cyfrowe, albo współpracujących w konsorcjach tworzących regionalne biblioteki cyfrowe, funkcjonuje w modelu komunikacyjno-organizacyjnym, który w analogii do Web 1.0  można określić jako model instytucji 1.0. Można wysnuć tezę, że sama technologia nie wystarczy aby wypracowane latami tradycyjne relacje pomiędzy instytucjami kultury a ich użytkownikami zmieniły się nagle z dnia na dzień. Technologia może jednak być dobrym impulsem do zainicjowania nowych form współdziałania oraz komunikowania się, bazujących na modelu 2.0, w którym użytkownik staje się podmiotem dostarczającym instytucji wartości dodanej w postaci własnej twórczości oraz własnej pracy na rzecz rozwoju danej instytucji. Taka interakcja może być korzystna zarówno dla instytucji jak i dla użytkownika ponieważ stymuluje rozwój autentycznego partnerstwa umożliwiającego realizację własnych celów przy jednoczesnym wspieraniu i potęgowaniu realizacji celów innych podmiotów.

Czytaj więcej…

Na stronie Federacji Bibliotek Cyfrowych przeczytałem dzisiaj miłą informację:

15 listopada 2011 łączna liczba publikacji w polskich bibliotekach cyfrowych przyłączonych do FBC przekroczyła 800 tysięcy.

Osiemsettysięczna publikacja to „Wołyński Dziennik Wojewódzki. 1931, nr 16” udostępniana przez Jagiellońską Bibliotekę Cyfrową.

Wszystkim współtworzącym polskie biblioteki cyfrowe serdecznie gratulujemy!

Jakiś rok temu pozwoliłem sobie na małą refleksję dotyczącą marginalizacji jednej z najlepszych koncepcji organizacyjnych jaka się przytrafiła Polsce w obszarze cyfryzacji i promocji naszego dziedzictwa kulturowego. Od tego czasu dzięki tej koncepcji zasób polskich bibliotek cyfrowych podwoił się. W ciągu około jednego roku przybyło kolejnych 400 000 publikacji. Nawiązując do głównego wątku poruszonego w tekście na temat marginalizacji FBC zacząłem się dzisiaj zastanawiać:

(…) czy w Polsce nadal brakuje projektu umieszczenia wszystkich zdigitalizowanych zbiorów w ramach jednego portalu internetowego, analogicznego do Niemieckiej Biblioteki Cyfrowej? (…)

oraz

(…) czy Rozmowy o polskiej Centralnej Bibliotece Internetowej nadal ciągle jeszcze trwają? (…)

Ja tu tylko gram, sprawdź sam co można znaleźć w Federacji Bibliotek Cyfrowych:

cdn…

Mam wrażenie, że od pewnego czasu w środowiskach związanych z Biblioteką Narodową prowadzona jest dziwna polityka, której celem jest marginalizowanie Federacji Bibliotek Cyfrowych oraz dokonań bibliotekarzy, którzy przyczynili się do sukcesu Polski w digitalizacji i cyfryzacji zasobów polskich bibliotek. W styczniu bieżącego roku, w artykule Zdrojewski: wspaniali twórcy i anachroniczne struktury, z dumą wspominał o tym sukcesie Bogdan Zdrojewski –  Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, co sprowokowało mnie do zadania Panu Ministrowi kilku pytań na forum dyskusyjnym. Nie minęło wiele czasu i pojawił się kolejny artykuł zatytułowany Zbudujemy cyfrową wieżę Babel, w którym autorka stwierdza rzecz następującą:

W Polsce brakuje również projektu umieszczenia wszystkich zdigitalizowanych zbiorów w ramach jednego portalu internetowego, analogicznego do Niemieckiej Biblioteki Cyfrowej. Polskie zbiory będzie można co prawda przeglądać w Europeanie, z którą nasze centra digitalizacyjne pozostają w bliskiej współpracy. Rozmowy o polskiej Centralnej Bibliotece Internetowej jednak ciągle jeszcze trwają.

Pod tekstem pojawiło się wiele ciekawych komentarzy. Ja również pozwoliłem sobie skomentować tę dziwną opinię, a w związku z tym, że temat jest nadal aktualny i polityka marginalizacji Federacji Bibliotek Cyfrowych nadal jest prowadzona, o czym wspomniała Bożena Michalska, postanowiłem swój komentarz opublikować na blogu. Tym samym chciałem odświeżyć dyskusję na temat bardzo dziwnej, niezrozumiałej i destrukcyjnej polityki zmierzającej do marginalizacji Federacji Bibliotek Cyfrowych oraz całego kilkuletniego dorobku polskich bibliotekarzy cyfrowych i Zespołu Bibliotek Cyfrowych PCSS, którzy są autorami sukcesu Polski w Europeanie.

Czytaj więcej…

17 lutego w gościnnej Bibliotece Dolnośląskiej Wyższej Szkoły Służb Publicznych „Asesor” odbyło się pierwsze spotkanie z cyklu tematycznego przeznaczonego dla bibliotekarzy i osób zainteresowanych sprawami bibliotek, na którym miałem przyjemność zaprezentować kilka przemyśleń związanych z bibliotekami cyfrowymi, w kontekście przyszłości zawodu bibliotekarza. Organizatorem cyklu spotkań tematycznych jest Korporacja Bibliotekarzy Wrocławskich.

Czytaj więcej…

W 110 numerze Biuletynu EBIB został opublikowany bardzo ciekawy artykuł Marcina Werli z PCSSu zatytułowany Polskie biblioteki cyfrowe, FBC i Europeana ? etapy i bariery w przepływie informacji, w którym autor opisuje drogę jaką trzeba było przebyć aby polskie zasoby cyfrowe mogły zaistnieć w Europeanie. Gorąco polecam ten tekst wszystkim zainteresowanym rozwojem polskich bibliotek cyfrowych, a szczególnie zachęcam do uważnego przeczytania części zatytułowanej W stronę Europeany. Po przeczytaniu tego fragmentu zadałem sobie pytanie czy istnieje w Polsce biblioteka, która samodzielnie potrafiłaby przebrnąć przez te wszystkie zawiłości, o których napisał Marcin.

W podsumowaniu Marcin napisał:

(…) Tak sprawne uruchomienie w pełni zautomatyzowanego przepływu strumienia informacji z setek polskich instytucji kultury i nauki, poprzez regionalne biblioteki cyfrowe i FBC, aż do Europeany nie byłoby możliwe, gdyby nie spójna wizja polskiej infrastruktury bibliotek cyfrowych i jej konsekwentna realizacja prowadzona przez ostatnie lata wspólnymi siłami tych instytucji, wspieranych od strony technicznej przez PCSS i innych uczestników Konsorcjum PIONIER. Dzięki wypracowanemu otwartemu i rozproszonemu modelowi współpracy, a także właściwie dobranym i opracowanym rozwiązaniom technicznym, budowana od 2002 roku polska infrastruktura okazała się być zgodna z modelami infrastruktury europejskiej wypracowanymi w ostatnich dwóch latach w projektach takich jak Europeana czy DRIVER. (…)

Dzięki za tę spójną wizję wszystkim, którzy ją posiadają. Dzięki tej wizji Polska może zająć znaczące miejsce w cyfrowych przestworzach internetu. 🙂

Cała strona

 
Przeszło 700 lat temu zostało zapisane pierwsze polskie zdanie, przytoczone w tytule niniejszego wpisu. Dzięki Księdze henrykowskiej jeden z najważniejszych śladów mowy polskiej przetrwał do XXI wieku, do czasów internetu i informacji cyfrowej. Za kolejne 700 lat, jakiś ówczesny bloger będzie mógł napisać:

(…) 700 lat temu dzięki Księgozbiorowi Wirtualnemu Federacji FIDES zostało uwolnione pierwsze polskie zdanie, które przeszło 700 lat wcześniej zostało zapisane w Księdze henrykowskiej (…)

Na stronie z aktualnościami Księgozbioru Wirtualnego FIDES czytamy:

(…) Pełny tytuł tego dokumentu brzmi: ?Liber fundationis claustri Sancte Marie Virginis in Henrichow? czyli Księga założenia klasztoru Najśw. Maryi Panny w Henrykowie. Słynne pierwsze zdanie w języku polskim ?day ut ia pobrusa, a ti poziwai?, co znaczy ?pozwól, ja będę mełł, a ty odpocznij? znajduje się na s. 24 Księgi, wiersz 9 od dołu. Ranga tego dokumentu jest nie do przecenienia, stąd myśl, aby dzięki technice cyfrowej udostępnić go wszystkim zainteresowanym. (…)

[singlepic id=94 w=300 h=200 float=left]Udostępnienie Księgi henrykowskiej całemu światu jest ważnym wydarzeniem, które ma szansę przyczynić się do upowszechniania informacji o naszym języku. Jest też świetnym przykładem symbiozy pomiędzy starą księgą a nowoczesnym przekazem informacji. Te dwa światy – sędziwej księgi i szczenięcego internetu – nie muszą ze sobą konkurować, wręcz przeciwnie, dzięki wzajemnemu współistnieniu mogą istnieć efektywniej. Internet dzięki księdze może przekazywać wartościową informację, natomiast księga dzięki internetowi może zaistnieć w zdecydowanie szerszym wymiarze. Personifikując te dwa podmioty można sobie dzisiaj wyobrazić sytuację, w której internet zwraca się z szacunkiem do księgi słowami zawartymi w pierwszym zapisanym polskim zdaniu ?pozwól, ja będę mełł, a ty odpocznij?.

Warto sobie w tym miejscu zadać pytanie: po co twórcy Księgi henrykowskiej ją pisali oraz o czym mogliby pomyśleć gdyby potrafili przewidzieć zaistnienie internetu po siedmiuset latach?

Od dzisiaj, czyli dokładnie cztery lata od dnia, w którym została uruchomiona Biblioteka Cyfrowa Uniwersytetu Wrocławskiego (12.12.2005), wszystkie publikacje dostępne w BCUWr można oglądać za pośrednictwem Europeany – Europejskiej Biblioteki Cyfrowej. Oznacza to, że wraz z innymi polskimi bibliotekami cyfrowymi należącymi do Federacji Bibliotek Cyfrowych BCUWr wypłynęła na głębię. Na dzień dzisiejszy (12.12.2009) w Europeanie są widoczne 23467 publikacje z BCUWr – 22456 tekstów, 996 obrazów i 15 filmów video. Oznacza to, że Uniwersytet Wrocławski zaakcentował swoją obecność 23467 razy na jednej z najbardziej popularnych w Europie platform internetowych, a liczba ta będzie ciągle rosła. Pojawił się więc nowy,  bardzo istotny kanał promocji i dystrybucji informacji o UWr oraz uczonych w nim pracujących.

Czytaj więcej…